Het zijn vaak de zorgende beroepen waarin veel vrouwen werken. Denk aan de
gezondheidszorg en het onderwijs. Al dan niet toevallig zijn dit ook
sectoren waarin werknemers over het algemeen minder betaald worden en de
mogelijkheden voor doorstroming gering zijn.
"Ook in het personeels management werken veel vrouwen," zegt
Jansen. Dit heeft iets gedaan met de status van de functie. "Je ziet
dat je vanuit een marketingfunctie gemakkelijk hogerop kunt komen, vanuit
een hr-functie is dit veel moeilijker," aldus Jansen.
Als er te veel vrouwen in een beroep werkzaam zijn, gaat dit ten koste van het
imago van het beroep, zegt de hoogleraar management en organisatiekunde
verbonden aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Beroepen waarin veel
vrouwen werkzaam zijn, worden minder stoer gevonden.
Dat vrouwen de status van een beroep doen dalen, wil overigens niet
zeggen dat ze ook echt slechter werken. "Er is mij geen onderzoek
bekend waaruit blijkt dat vrouwen bepaalde beroepen minder goed uitoefenen,"
zegt hoogleraar Jansen desgevraagd. Idealiter wordt een beroep door evenveel
mannen als vrouwen uitgevoerd, maar als dit niet zo is, hoeft dit niet erg
te zijn. Alhoewel: leraren hebben een voorbeeldfunctie. Voor kinderen is het
dus waarschijnlijk beter als ze zowel met meesters als met juffen te maken
krijgen.
Toch is het ook voor beroepen zonder voorbeeldfunctie zorgelijk als de status
van een beroep daalt vanwege het aantal vrouwen dat het vak uitoefent.
Mensen zijn statusgevoelig. Een statusdaling kan ertoe leiden dat de beste
jongens en meisjes voortaan voor een beroep met een hogere status kiezen.
Jansen heeft ook gekeken naar de man/vrouw-verhouding onder advocaten.
In de advocatuur is iets meer dan de helft (51 procent) van de advocaten met
nul tot vijf jaar werkervaring vrouw. Van de advocaten die in 2006
instroomden in de beroepsopleiding is 57 procent vrouw. Volgens Jansen zou
deze trend ten koste kunnen gaan van de status van de advocaat.
Het is echter de vraag of de vervrouwelijking van de advocatuur te vergelijken
is met die in het onderwijs en de zorg. Het zijn niet de vrouwen die op zoek
zijn naar een baan die gemakkelijk te combineren is met kinderen die
advocaat worden. Het zijn vrouwen met ambitie. Dit blijkt ook uit hun
studieresultaten. Kantoren nemen liever vrouwen aan, omdat zij betere
studieresultaten hebben.
In lijn hiermee, bracht Stichting Loonwijzer van de zomer naar buiten
dat jonge vrouwelijke advocaten tegenwoordig beter verdienen dan hun
mannelijke collega's. Uit onderzoek van de VU dat binnenkort verschijnt,
blijkt dat vrouwelijke advocaten vanaf hun dertigste nog altijd gewoon
minder verdienen dan hun mannelijke collega's. Maar: de nieuwkomers
verdienen dus meer. Er is dus iets aan het veranderen.
Net als in andere sectoren wordt de top in de advocatuur nog overwegend
bevolkt door mannen. Slechts vijftien procent van de partners bij
advocatenkantoren is vrouw. Bij de tien grootste kantoren ligt dit
percentage zelfs nog wat lager (12 procent). Daar zijn de vrouwen nog niet
doorgestoten.
Dat vrouwen in het algemeen niet doorstromen naar managementfuncties
heeft volgens Jansen in belangrijke mate te maken met het feit dat mannen
zich veel actiever in allerlei netwerkclubs bewegen. "Vrouwen zitten
ook wel in netwerken, maar die zijn daarin toch veel passiever. Het zijn
toch vaak de mannen die op een seminar achter de microfoon staan. Van
leiders verwachten wij topgedrag. Een leider moet dominant zijn en
zelfverzekerd overkomen. Een leider die weifelt en zegt dat hij er nog even
over moet nadenken, vinden we toch een beetje duf."
Om meer kans te maken door te stromen naar leidinggevende functies moeten
vrouwen zich dus proactiever opstellen, kun je hieruit afleiden. Juist van
advocates mag je echter verwachten dat zij hun mannetje staan. Er is dus
hoop. Zou het aandeel vrouwen werkelijk ten koste gaan van het imago van de
advocatuur? Ik mag hopen van niet.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl